‘Zou dan het goede, schone, ware nog bestaan, als het net even anders was gegaan?’ Ken je ‘m nog, deze laatste regel van 't lied van Herman van Veen, dat begon met ‘Als Hitler toch de oorlog had gewonnen…’? Gelukkig liep het anders en werd kort erna, in 1948, de Universele verklaring van de rechten van de mens vastgelegd.
Die rechten zijn er nog steeds, maar hoe krijgen ze vorm?
Bijvoorbeeld in de tijd van nu met een tekort aan zorgplekken, de zoektocht rond het ‘zorg versus centen’-verhaal binnen Jeugdzorg en Zorg en Welzijn, het dilemma van participatie versus burn-outs, en veel meer. Hoe ga je om met deze puzzels, spreek je je uit of werk je zwijgend door?; kies je ‘partij’ of blijf je neutraal?; deel je vooral ratio of meer je hart?; speelt groeps- of individueel belang de grote rol?; kies je voor zichtbare of verborgen acties?
Het is gelukkig allemaal niet zo zwart-wit, maar je weg hierin bepalen kan juist daarom ook lastig zijn.
Bij een dilemma kan wàt je ook beslist om te doen nadelige gevolgen hebben. Dat maakt het zo ingewikkeld. Je kan het niet meer negeren en tegelijk is wat je zou wensen teveel buiten de werkelijkheid komen te staan. Ook jij zoekt naar het goede om te doen, maar wat is dat 'goede' hier en nu?!
Soms merk je juist meteen een oordeel of standpunt bij jezelf, maar wat is het ‘waarom’ achter die impuls? Hier woorden aan te geven verdiept je eigen afwegingen en de reacties van anderen verbreedt je denken.
Welke waarden en normen spelen een rol bij je professionele beslissingen? Wat speelt er naast juridische checks en methodische keuzes in je diepste afwegingen nog meer mee? Deel actuele dilemma’s en neem tijd voor het doorpraten over bepaalde thema’s die steeds weer terugkomen in de praktijkgesprekken. Wees een spiegel voor elkaar, leer je oordeel uit te stellen, wees een sparringpartner met respect voor ieders eigenheid.
Stappenplan, Dilemmamethode, Socratisch gesprek, allemaal manieren om in gesprek te komen.
Een dialoog vanuit gelijkwaardigheid, in gezamenlijkheid, waar ieders persoonlijke waarden gedeeld kunnen worden en hun plek krijgen.